Utwory na płycie:

• List Chopina do Jana Bialoblockiego
• Tomasz Stanko - Teeny
• List Chopina do Tytusa Woyciechowskiego
• Tomasz Stanko - Daada
• List Chopina do George Sand
• Tomasz Stanko - Maldora's
• Tomasz Stanko - The Dark Eyes of Martha Hirsh, Fragm. listu Chopina do rodziny
• Tomasz Stanko - Melancholia, list Chopina do Juliana Fontany
• Liszt Chopina do rodziny
• Tomasz Stanko - Euforila
• Liszt Chopina do rodziny
• Krzysztof Komeda - Ballada
• Liszt Chopina do rodziny
• Tomasz Stanko - New Y
• Tomasz Stanko - Terminal 7 i list Chopina do George Sand

List do Jana Białobłockiego w Sokołowie (Warszawa, 29 września 1825)
Teeny (Suspended Variations VI)
Listy do Tytusa Woyciechowskiego w Poturzynie (10 kwietnia 1830) i do Jana Białobłockiego (Warszawa, koniec listopada 1825)
Daada
List do George Sand w Nohant (Paryż, 2 grudnia 1844)
Maldoror’s War Song
The Dark Eyes of Martha Hirsh [przeplatany fragmentami listu do Rodziny w Warszawie (Wiedeń, 1 sierpnia 1829)]
Melancholia [oraz list do Juliana Fontany w Paryżu (Palma, 15 listopada 1838)]
List do Rodziny w Warszawie (Nohant, 18–20 lipca 1845)
Euforila
List do Rodziny w Warszawie (Paryż, 11 lutego 1848)
Ballada
List do Rodziny w Warszawie (Nohant, 18–20 lipca 1845)
New Y
Terminal 7 [oraz listy do George Sand w Nohant (Paryż, 17 stycznia 1847) i Juliana Fontany w Paryżu (Palma, 28 grudnia 1838)]

Tomasz Stańko [1942-2018] to artysta, który spośród wszystkich muzyków jazzowych w Polsce osiągnął największy sukces w skali światowej. Kilkadziesiąt lat kariery to pasmo ciągłych poszukiwań, współpracy z setkami wybitnych muzyków z całego Świata i ciągły proces sprawdzania siebie w najróżniejszych sytuacjach. Urodzony w 1942 roku w Rzeszowie, swą muzyczną edukację rozpoczynał od skrzypiec, by w liceum w Krakowie wybrać ostatecznie trąbkę. Na początku lat 60. grywa regularnie na jam sessions w Krakowie, poznaje środowisko i w 1962 wspólnie z pianistą Adamem Makowiczem zakłada zespół Jazz Darings, który szybko uznany został za jedną z pierwszych w Europie formacji free-jazzowych, wzorowanych na ideach amerykańskiego twórcy tego kierunku, saksofonisty Ornette'a Colemana. (…)

Historia improwizowania na temat utworów Chopina rozpoczyna się jeszcze przed wojną, gdy pianiści swingowi i orkiestry swingowe sięgały po popularne utwory muzyki klasycznej, które mogły pełnić rolę standardów. Wśród nich były także kompozycje Chopina z Walcem Des-dur op. 64 nr 1 ,,minutowym” na czele. Jeśli chodzi o okres powojenny w kraju, to warto wspomnieć Waldemara ,,Valdiego” Maciszewskiego, jazzmana, improwizatora (nie ma dowodów, że improwizował na temat Chopina), laureata III nagrody w 4. Konkursie Chopinowskim w 1949 roku. Znacznie później utwory Chopina pojawiają się w opracowaniach wokalnych grupy Novi Singers (płyta Noui Sing Chopin) w 1971 roku i również wtedy improwizuje na temat Chopina Mieczysław Kosz (Reminiscence - płyta w serii Polish Jazz z Preludium c-moll). Ale prawdziwa fala rozpoczyna się w latach 90., gdy dla firmy płytowej Polonia Records nagrywają płyty Andrzej Jagodziński (1993 i 1997), Leszek Możdżer (1994), Krzysztof Herdzin (1995) i Leszek Kułakowski (1995). Już wtedy widać było znaczne różnice w podejściu do utworów Mistrza. Andrzej Jagodziński dbał o to, aby zanadto nie oddalać się od zapisu kompozytora. Improwizował na temat jego utworów w trio i te pierwotne wersje zyskały przychylną opinię m.in. wybitnego chopinologa, profesora Mieczysława Tomaszewskiego. Z kolei Leszek Możdżer grał jazzowego Chopina solo, w odróżnieniu od Krzysztofa Herdzina, który prowadząc kwintet, przyjął orientację hard-bopową, i traktował tematy Chopina tak, jak standardy Horace Silvera. (…)

Chopin relacjonujący głosem Andrzeja Chyry jakże różne sytuacje, w jakże różnych miejscach, z udziałem jakże różnych osób – to było niełatwe, ale ogromnie pociągające wyzwanie dla Tomasza Stańki. Nie ucieka w stylizacje, nic nie sugeruje, po prostu gra swoje utwory w taki sposób, by pozostawić możliwie szeroki zakres interpretacji słuchaczowi. Powstaje wrażenie mocne, ale nieokreślone, choć ukierunkowane, i mimo surrealistycznego połączenia, z wyczuwalnym wspólnym mianownikiem, jaki wynika z osobowości obu twórców i ich przynależności do jednego kodu kulturowego. Odczucia każdego ze słuchaczy tej płyty będą z pewnością różne, w całej palecie wieloznaczności, jaka powstaje na styku chopinowskich słów i współczesnego jazzu.

Tomasz Szachowski (fragment z książeczki)

---

Nagrania dokonano podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego „Chopin i jego Europa” organizowanego przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Sala Koncertowa Filharmonii Narodowej, Warszawa, 16 sierpnia 2014.